Dil bilimci Hüseyin Movit'in onuncu kitabı olan  ‘Yetişkinler İçin Türkçe’nin Doğrusu’ yayımlandı. Bir kültür hizmeti olarak CRI TÜRK sponsorluğunda yayınlanan kitapta toplam bin 220 kelime ve deyim ile yazım yanlışları irdeleniyor. Medyada çok sık yapılan dil yanlışları için aynı zamanda bir başucu kitabı niteliğinde olan ‘Yetişkinler için Türkçe’nin Doğrusu’ kitabının ön sözleri eski Yargıtay Başkanı Prof. Dr. Sami Selçuk (Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi) ve TRT Baş spikeri Şener Mete tarafından yazıldı. 

Hüseyin Movit, kitapta ‘Hepimizin derdi; Türkçe. Nasıl konuşuyoruz, nasıl yazıyoruz, kurallara uyuyor muyuz? Yazılarımızı sonradan okuyunca yaptığımız yanlışları tespit edebiliyor muyuz? Televizyonlar, radyolar, gazeteler ve dergiler Türkçeyi doğru kullanıyor mu? Her zaman söylendiği gibi gazetelerdeki düzeltmenler (tashihçiler, redaktörler) nerede?’ diyerek günlük dil kullanımında yapılan hatalara vurgu yapıyor.

Günlük dil kullanımında en sık yapılan hatalar

Movit kitapla ilgili yaptığı açıklamada “Çevrenizde, ‘modern’e ‘moderin,  ‘lüks’e ‘lüküs’, ‘fötr’e ‘fötür’, ‘Satürn’e ‘Satürün’ diyen var mı? ‘Mütevazı’ya ‘mütevazi’, ‘cirim’e ‘cürüm’, ‘refüj’e ‘orta refüj’ diyenleri duydunuz mu? ‘Kent’e (şehir) ‘il’ (vilayet), ‘İzmit’e ‘şehir’ yerine ‘il’, ‘Adapazarı’na şehir yerine ‘vilayet’ diyen var mı? Aynı şekilde, ‘reçel’e, ‘leçel’, ‘iğne’ye ‘inne’ diyen var mı? Kimi yazarlar/televizyoncular ve siyasetçiler öyle Türkçe hataları yapıyorlar ki seyirci kalmak mümkün değil, diyen yazar ‘beyin ölümü gerçekleşmez, ‘meydana gelir’. ‘Uçaktaki beş mürettebat hayatını kaybetti’ denmez, doğru ifade ‘Uçaktaki beş kişilik mürettebat hayatını kaybetti’ denir” İfadeleriyle kitabın içeriği hakkında bilgi verdi.

Dilimiz neden kirlendi?

1990’lardan günümüze dilde yapılan kullanım hatalarını araştıran Hüseyin Movit, CRI TÜRK ile beraber kamuoyuna sunduğu bu kitabında Türkçe’nin doğru kullanımına önem verilmesini gerektiğine vurgu yapıyor. Türkçede yaşanan kirlenmeye yol açan nedenleri ise şu başlıklar altında sıralıyor:

"İmla ve söyleyiş kurallarına uyulmaması,
Doğru bilinen yanlışların kullanılması,
Kelimelerin karıştırılması,
Karşılığı olduğu hâlde, yabancı kelime kullanılması,
Dilin kendi iç yapısına uygun kullanılmaması,
Cümle unsurlarının yanlış sıralanması,
Kaynak kitaplarındaki hataların tekrarı,
Kelimelerin doğru anlamı ile ve yerinde kullanılmaması,
Dil bilinci ve sevgisinin olmaması."