Sorunları dinleyen Bakan Yardımcıları, başta izin bedelleri olmak üzere acilen alınması gereken önlemler konusunda sektör temsilcilerinin yüreğine su serpti.

Türkiye'de madencilik sektöründe faaliyet gösteren birlik ve STK Başkanları, Ankara’ya çıkarma yaptı. Ankara’da yetkililerle görüşerek ortak bir açıklama yapan temsilciler; sektörün 2019 yılının ilk çeyreğinde yüzde 9,2 küçüldüğünü, sektörde ciroların düştüğünü söyledi.  İhracatın ise 5 milyar dolardan 4 milyar dolarlara gerilediğini, işletmeleri yarına taşıma sıkıntısının baş göstermeye başladığını dile getiren temsilciler, acil önlem alınmadığı durumda madencilik sektörünün S.O.S vereceğine dikkat çekti.

Hükümet hemen ses verdi

Madencilik sektöründen yükselen bu feryada hükümet kayıtsız kalmadı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mustafa Aksu, Maden ve Petrol İşleri Genel (MAPEG) Genel Müdürü Cevat Genç, sektörün yaşadığı sıkıntıları görüşmek için madencilik sektörü temsilcileriyle Ankara’da ayrı ayrı bir araya geldi.  Görüşmede, Madencilik Sektörü Temsilcileri, yaşadıkları sorunları ve acil önlem alınması gereken konuları tek tek Bakan Yardımcıları ve MAPEG Genel Müdürüne anlatma fırsatını yakaladı.

“İzin bedel ve süreçleri madencinin belini büküyor”

Görüşme kapsamında sektör temsilciler, özellikle izin prosedürleri, mülkiyet sorunları, orman mülkiyet bedellerinin yüksekliğinin yatırımcıların belini büktüğüne dikkat çekerek, “Devlet, diğer sektörlerde yatırım yapanlara bedelsiz arazinin yanı sıra yol, su, elektrik vb. altyapı gibi teşvik hizmetleri verirken; madenciler, yatırımları için çok ağır orman izin bedelleri, 2015 yılından itibaren 2-3 kat arttırılan yüksek ruhsat bedelleri  ve kamulaştırma bedelleri, maden kapama ve rehabilitasyon bedelleri, devlet hakkı bedeli ödemek zorunda kalıyorlar. Bu durum, madencilik projelerine ve yatırımlarına olan ilgiyi azaltıyor. Eğer yüksek izin ve ruhsat bedelleri makul seviyelere çekilmezse, Türkiye’de maden aramacılığı ve yatırımı her geçen yıl daha da azalacaktır. Bu da madencilik sektöründe dışa bağımlılığı daha da arttıracaktır. Çünkü bu izin ve bedeller şu anda birçok firma tarafından ödenemedi. Üreticiler olarak hiç para alınmasın demiyoruz; ödenecek bedellerin hakkaniyetli olmasını talep ediyoruz” görüşünü aktardıkları öğrenildi.

“Bürokratik engeller kaldırılmalı”

Sektör temsilcileri görüşmelerde, Türkiye’de kilitlenme noktasına gelen madencilik sektörünün sürdürülebilir olması için bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arasındaki koordinasyon eksikliğinin de bir an önce giderilmesinin hayati önem taşıdığını aktardıkları bildirildi. Görüşmelerde, izinlerde yaşanan mükerrer görüş talepleri, bakanlıkların izin verirken kendi mevzuatlarında olmayan konularda görüş, onay, belge istemeleri gibi bürokratik engellerin kaldırılmasının da şart olduğunu dile getiren sektör temsilcileri, bunun için maden ruhsat işlemlerindeki onay süreçlerinin kısaltılması, madencilik faaliyetleri için alınması gereken zorunlu izin süreçlerinin en geç birkaç ay içerisinde olumlu veya olumsuz sonuçlandırılmasının elzem olduğu talebinde bulundukları kaydedildi.

“İdari ve yasal adım atılmalı”

Yeni çıkan her yasa ve yönetmeliğin sektörün yükünü azaltmak yerine, daha da ağırlaştırdığını hatta sektörünün yüklerini kaldırılamayacak derecede arttırdığına dikkat çeken sektör temsilcileri, sektörün sorunlarını çözecek, maden arama faaliyetlerini teşvik edecek, arama izinlerini kolaylaştıracak, orta-küçük işletmelerin yükümlülüklerini azaltacak, izinlerdeki belirsizlik ve öngörülebilirlik sorunlarının yaşanmasını önleyecek, stratejik ve kritik madenlerin üretimini arttıracak, yasalara saygılı tüm yatırımcılara fırsat eşitliğini sağlayacak idari ve yasal adımların zaman geçirilmeden hemen atılması noktasında hükümetten yardım talebinde bulundukları kaydedildi.

Çözüm için çalışma yapılacak

Edinilen bilgiye göre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürü Cevat Genç, başta maden ruhsatlarına ilişkin sektör temsilcilerinin talepleri başta olmak üzere kendi bakanlık ve kurumlarını ilgilendiren sorunların çözümü noktasında idari ve yasal olarak her türlü adımı atmaya ve çalışmaya hazır olduklarını aktardıkları öğrenildi. Kendisi de madencilik sektöründen gelen Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mustafa Aksu’nun ise görüşme sırasında orman izin bedellerinin yüksekliği konusunda sektörün hassasiyeti konusunda gerekli araştırma ve çalışmayı yapacaklarını ve bakanlık olarak sektörün yaşadığı sorunları aşması için her türlü katkıyı sunmaya hazır olduklarını sektör temsilcilerine aktırdığı kaydedildi. Görüşmeye ilişkin fotoğrafları kendisine ait sosyal medya hesabından takipçileriyle paylaşan Aksu, “Madencilik Sektörü Temsilcilerini Bakanlığımızda ağırladık. Faaliyetleri ve sorunları hakkında bilgiler aldık. Sektörün gelişmesi adına neler yapılabileceğini değerlendirdik” ifadesini kullandı.

“Çözüm için daha yolun başındayız”

Ankara’daki ilk tur görüşmelerden yetkililerden sorunların çözümü noktasında olumlu izlenimlerle ayrılmalarına rağmen çözüm için daha yolun başında olduklarını vurgulayan sektör temsilcileri, “Asıl mutluluğu sektörün yaşadığı sorunların çözümü için adım atıldığında yaşayacağız” görüşünü paylaştı. Sektör temsilcileri, önümüzdeki günlerde diğer bakanlık ve kurumlarla görüşerek sorunlarının çözümü için arayışlarını sürdürecekleri bildirdi.

Toplantıya kimler katıldı

Madencilik sektörünün sorunlarının çözümü için Ankara’da yapılan görüşmelere sektörü temsilen, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Aydın Dinçer, Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, Aydın Sanayi Odası Başkanı Mehmet Yunus Şahin, Genel Madenciler Derneği Başkanı Cemil Ökten, Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Ali Emiroğlu, TÜMMER Başkanı İbrahim Alimoğlu, Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, Ege Madenciler Derneği Başkanı Hakan Ürün, Çanakkale Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Naci Tülek, Agrega Üreticileri Birliği Başkanı Şevket Koruç, SERHAM Seramik, Cam ve Çimento Hammaddeleri Üreticileri Derneği Başkanı Ahmet Gümüşçü,  KÖMÜRDER Başkanı Gökalp Büyükyıldız, TOBB Madencilik Meclisi Başkanı İsmet Kasapoğlu katıldı.